Anevrizma Nedir Genel olarak ülkemizde her 100 bireyden 1’inde görülen beyin anevrizmalarının en tehlikeli komplikasyonu ise beyin kanamasına yol açabiliyor Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Yaşar Bayri, bilgi verdi
Beyin anevrizması; beyni besleyen ana atardamarlarının zayıf bölgesinin balon halinde genişlemesi olarak tanımlanıyor. Genel olarak ülkemizde her 100 bireyden 1’inde görülen beyin anevrizmalarının en tehlikeli komplikasyonu ise beyin kanamasına yol açabilmesi. Anevrizması olan bireylerin anevrizmasının büyüklüğüne nazaran değişen oranlarda kanama riski bulunuyor ve baloncuğun patlaması sonucu beyinde kanama gelişebiliyor. Kanamamış olan anevrizmaların büyük çoğunluğu belirti vermeden ve çoklukla öbür bir emel için yapılan beyin görüntülemelerinde tesadüfen saptanıyor. Dr. Bayri, kanamış olan anevrizmaların en tipik belirtisinin ise birdenbire başlayan şiddetli baş ağrısı ve genel durumda kötüleşme olduğuna dikkat çekerek, “Hastalar bu durumu ‘hayatımın en şiddetli baş ağrısı’ halinde tanım ediyorlar. Baş ağrısına bazen kısa vadeli şuur kaybı, bulantı ve kusma eşlik edebiliyor. Nadiren de olsa epileptik nöbet görülebiliyor. Bu tabloda hastanın en kısa müddette sıhhat kuruluşuna başvurması hayat kurtarıcı olabiliyor” diye belirtti.
anevrizma nedirAnevrizma Günler öncesinden ‘uyarıcı’ baş ağrıları gelişebiliyor
Anevrizmanın damar duvarı ince olduğu için bu bölgeden patlayarak kanamaya yol açabiliyor. Bazen anevrizma patlamadan evvel sızıntı formunda kanamalar da olabiliyor. Yapılan çalışmalarda; hastaların yüzde 15-50’sinde patlamadan 6-20 gün evvel gelişen hafif kanamalar nedeniyle ani ve şiddetli baş ağrısı görüldüğü bildirilmiş. Beyin kanaması geçiren hastaların yüzde 10-15’inde ani vefatlar oluşabileceği için bu durumda vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşuna başvurmak büyük kıymet taşıyor. Günümüzde anjiografik tomografi, MR anjiografi ve klasik anjiografi sistemleriyle beyin anevrizmasına teşhis rahatlıkla konulabiliyor.
anevrizma nedirAnevrizma Kadınlarda 2 kat daha fazla görülüyor
Beyin anevrizmalarının neden oluştuğu şimdi tam olarak aydınlatılmamış olsa da birtakım etkenlerin riski artırdığı biliniyor. Anevrizma tüm dünyada erkek ve bayanlarda eşit dağılım gösterse de, 50 yaş üstünde bu oran bayanlarda 2 kat fazla görülecek halde değişiyor. Bu artışta damar sıhhatini koruyan östrojen hormonunun menopozla birlikte azalmasının tesirli olduğu belirtiliyor. Dr. Bayri, “İleri yaş, hipertansiyon, sigara ve çok alkol kullanımı, ateroskleroz (damar sertliği), travmalar ve endokardit üzere hastalıklar anevrizma riskini yükseltiyor. Bunların yanı sıra polikistik böbrek hastalığı ve fibromüsküler displazi üzere birtakım hastalıklarda da anevrizmanın görülme sıklığı daha yüksek oluyor” dedi. Dr. Bayri, ailede birden fazla bireyde var olan anevrizma hikayesinin de riski artırdığına işaret ederek, “Bu nedenle ailesinde fazla sayıda bireyde anevrizma hikayesi olanların risk faktörleri ve tarama yapılması için doktorlarına başvurmaları öneriliyor. Çünkü erken periyotta önlem alınması hastanın hayatının kurtulmasını sağlıyor” bilgisini verdi.
Baş Ağrısı Neden Olur ?
Anevrizma Tedavisinde ilk üç gün çok önemli!
Anevrizma, çoğunlukla damarların ikiye ayrıldığı ve kan akımının fazlaca zorladığı damarlarda, kan damarı duvarlarının incelmesinden kaynaklanıyor. Kan bu incelmiş olan damarlarda akışını sürdürürken, kan basıncındaki artış damardaki küçük bir bölgenin tıpkı bir balon üzere dışarı hakikat şişmesine yol açıyor. Şayet damar gereğinden fazla zayıflamışsa yahut içerisindeki basınç ani artmışsa patlıyor ve bunun sonucunda ‘beyin kanaması’ oluşuyor. Kanamanın gerçekleşmesi halinde anevrizmanın birinci 3 gün içinde tedavi edilmesi büyük ehemmiyet taşıyor. Çünkü bir defa patlamış ve beyin kanamasına yol açmış olan anevrizmanın ikinci sefer kanama riski çok yüksek oluyor.
anevrizma nedirAnevrizma Klips tekniğiyle kanama riski önleniyor
Beyin anevrizmalarının tedavisinde maksat, baloncuğun patlaması sonucu gelişebilecek olan beyin kanaması riskini ortadan kaldırmak. Bunun için iki tedavi usulüne başvuruluyor: Balonun açık cerrahi ile klipslenmesi yahut endovasküler teşebbüsler, bir diğer deyişle damar içi uygulamalar ile kapatılması. Dr. Bayri, “İşlemin hangi usulle yapılacağına karar verilmesinde; anevrizmanın boyutu, yerleşim yeri, hastanın yaşı ve genel sıhhat problemlerinin varlığı üzere birçok faktör tesirli oluyor” diyor. Açık prosedürle yapılan anevrizma ameliyatlarında, mikroskop altında mikrocerrahi sistemler kullanılarak, genişlemiş olan baloncuğun boynuna uygun olan ve klips denilen kıskaçlarla anevrizmanın kapatıldığını belirterek, “Sorunlu bölgenin deveran dışına bırakılması sayesinde kanın anevrizmayla alakası kesiliyor. Kan genişlemiş olan damarın içine giremediği için kanama riski önlenmiş oluyor” diyor. Endovasküler formülde de çoklukla kasıktan yerleştirilen kateter aracılığıyla anevrizma kesesi coil ismi verilen tel gibisi unsur ile doldurularak kapatılıyor. Dr. Bayri, anevrizmaların çok büyük olduğu ya da kapatma sürecinin her iki prosedürle de yapılamadığı tablolarda by-pass cerrahisi formülüne başvurulduğunu söyleyerek, “Kanamamış anevrizmalarda ise anevrizmanın boyutuna, biçimine ve kanama riskini arttıracak faktörlerin varlığına nazaran nasıl takip edileceğine karar veriliyor.” diye konuştu. (BSHA-Bilim Ve Sıhhat Haber Ajansı)
